مروری بر زندگی استاد ناصر چشم آذر
مروری بر زندگی استاد ناصر چشم آذر
زندگی نامه ناصر چشم آذر
موسیقی پاپ ایرانی در معنای مدرن آن مرهون چهره های انگشت شماری است که ناصر چشم آذر بی هیچ تردیدی یکی از آنان است ناصرخان گرچه فرزند اسماعیل کمانچه کش هنرمند و برادر منوچهر چشم آذر بزرگ است اما خودخواسته مسیر هنری اش را با دانش آکادمیک و تئوری موسیقی آغاز نکرد با نوازندگی آکاردئون در کنار پدر و برادر شروع کرد و به پیانو رسید. همانند برادرش در عنفوان جوانی تبدیل به یکی از بهترین نوازندگان گروههای اولیه پاپ در محافل مختلف شد و هنوز به ۲۰ سالگی نرسیده بود که پارتیتورهایش را مرتضی خان حنانه برای اجرا در رادیو تأیید می.کرد اینها همه همزمان با دورانی بود که واروژان ساختار تنظیم موسیقی را متحول می کرد هرچند همواره از بزرگانی چون حنانه و ملیک اصلانیان و پژمان و هرمز فرهت و منوچهر چشم آذر با احترام به عنوان اساتید خود یاد میکرد اما ارادتش را به واروژان به عنوان آموزگارش بیش از دیگران آشکار می کرد
زندگی نامه استاد ناصر چشم آذر
ناصر چشم آذر رد ناصر چشم آذر خیلی زود آموزههایش را به عنوان تنظیم کننده ای برجسته و صاحب سبک و در قالب بخشی از اولین آثار مدرن موسیقی پاپ ایران به فضای هنری و عامه پسند جامعه هدیه .داد تنظیمهایی که ابتدا به ملودیهای جهانبخش پازوکی با صدای منوچهر سخایی – رنگ و حجم میدادند و بعد عامل برجستگی آثار تعداد زیادی از ملودی سازان و خوانندگان شدند.
بی شک او در کنار واروژان منوچهر چشم آذر آندرانیک، اوشال و اریک آغازگران و سردمداران عـ بی شک عصر جديد موسیقی پاپ ایرانی با ابزاری به نام تنظیم مدرن» بودند و بسیار دشوار است که در این عرصه به این نامها نام دیگری بیفزاییم طرفه اینکه ناصر چشم آذر در این لیست کم تعداد جوان ترین است و در دهۀ ۵۰ شمسی با در نظر گرفتن حمـ کار، احتمالاً پرکارترین نیز بوده است او را به حق میتوان شاگرد خلف واروژان بزرگ دانست. بنایی که با هنر او درد موسیقی پاپ از پای بست عمیق و استواری که واروژان پدید آورده بود از باشکوهترین و کمیاب ترینهای موسیقی ماست. بنایی که هرچند در ترکیب و رونما و در قیاس با آثار واروژان تفاوتهایی چشمگیر یافته اما همان استحکام ساخته های استادش را با رنگ و لعابی متفاوت در خود دارد. ناصر چشم آذر در مسیر استفاده از سازهای ایرانی در بافت موسیقی پاپ مدرن چند قدم از اساتیدش پیش تر رفت و از سنتور و تار و تنبک هم در آثارش استفاده کرد.
ترانه های برجستهٔ بسیاری در آن دوران با تنظیم ناصر چشم آذر منتشر شده اند که آثار خاطره انگیزی مانند «فردا تو می آیی»، »، «سرسپرده»، «گل» واژه» ، «بزن تار» و «سوغاتی» با ملودیهای هنرمندانی چون پازوکی و نوجوکی و حیدری از آن جمله اند یکی از شاخصه های هنرمندانه تنظیم های چشم آذر مقدمه هایی(intro) بود که برای تنظیم ها مینوشت. پیش درآمدهایی که قطعاً نقطه مقابل سبک واروژان و برگرفته از موسیقی ملی ما بود و بسیاری دیگر از آهنگ سازان و تنظیم کنندگان آن دوره نیز در آثارشان بدانها می پرداختند اما خلق پیش درآمدهای شگفت انگیزی چون «هجرت» و «گلواژه» و امثال آنها تنها در آثار ناصر چشم آذر اتفاق می افتاد.
زندگی نامه استاد ناصر چشم آذر
هرچند ناصر چشم آذر مدت ها برای ساخت یا انتشار ملودی هایش مقاومت میکرد اما پس از اینکه به اصرار و تشویق «پرویز وکیلی ترانه سرای برجسته وارد این حوزه شد استعداد شگرفش در آهنگسازی نیز نمایان گردید؛ آثاری مانند «زائر»، «هجرت» و «همزبونم باش نمونه های برجسته آهنگ سازی چشم آذر در آن دوران اند. تشکیل گروه «ناصر چشم آذر برای برنامه پرویز قریب افشار نیز از نقاط عطف زندگی هنری اوست. گروهی با همراهی طوفان و فرامرز و جردن که بعدها تعداد اعضایش بیشتر هم شد و مشهورترین اجرای آن ترانهٔ «خدای آسمونها» است. بیشک فرصت تنظیم قطعات بسیار برای گروهی محبوب و مجرب تجربه منحصر به فردی در ارتقای شیوه های تنظیم او بوده است؛ به خصوص اینکه بسیاری از این تنظیم ها برای آهنگهایی بودهاند که پیش از آن با تنظیم دیگران شنیده و توسط ذائقه عموم پذیرفته شده بودند و قرار بوده آهنگها با ارکستراسیون نو و درعین حال جذاب و اقبال پذیر باز اجرا شوند. این گروه در میانه دهه ۵۰ خورشیدی محبوبترین و پرکارترین گروه موسیقی پاپ ایران بود.
در همین دوران سفر کوتاه او به آمریکا و آشنایی اش با موسیقی روز جهان و موسیقی فیلم و ابزارهای الکترونیک و فراگیری موسیقی جز فصل جدیدی در خلق آثار نوین موسیقی پاپ را رقم زد هر چند مشغله های ناصر چشم آذر در پرداختن به تنظیمهای موسیقی پاپ مجال چندانی برای اینکه به سراغ انواع دیگر موسیقی برود برای او باقی نمیگذاشت اما آثاری توسط او در حوزه موسیقی فولکلور بی کلام و چند قطعه محلی با صدای سیما بینا به سفارش مرحوم چمن آرا در میانه دهه ۵۰ تولید شد که بعدها در قالب آلبوم باران «شادی یا رقصهای ایرانی در اختیار مردم قرار گرفت و مورد اقبال فراوان واقع شد. در حوزه موسیقی فیلم نیز به جز تجربیاتی اندک و کمرنگ در ساخته هایی از کیارستمی و تهرانی اثر دیگری از ناصر چشم آذر دهه ۵۰ در دست نیست.(زندگی نامه ناصر چشم آذر)
اندکی پیش از انقلاب برای برنامه ای به آمریکا رفت و در پی حوادث انقلاب تا چند سال در آنجا ماندگار شد و خیلی زود به دلیل درگذشت پدرش به ایران بازگشت آلبومهای «دایه دایه»، «تو برقص» و «شبهای تهران و چند تک ترانه که مشهورترینشان «عید شما مبارک» است محصول آن سالهاست این تجربیات در کنار تحصیل کوتاه مدتی در یکی از کالج های آمریکا ناصر چشم آذر جدیدی را به ایران برگرداند.
ادامه زندگی نامه استاد ناصر چشم آذر
در بازگشت به ایران در اوایل دهه ۶۰ و در فضای ممنوعیت انواع موسیقی به سراغ پیشنهادات سینمایی رفت و شروعی توفانی را با موسیقی متن فیلم «تاراج» ساخته ایرج قادری تجربه کرد موفقیت این اثر او را به ساخت موسیقی فیلم هایی چون «سمندر»، اجاره نشین»ها و تیغ و ابریشم» رساند. تجربه آشنایی با سازهای الکترونیک نیز در این بین به یاری او آمد و فصل جدیدی در استفاده از سازهای الکترونیک و سینتی سایزر را در ایران رقم زد مدتی به صداوسیما رفت و بعد از ساختن چندین موسیقی ظاهراً از آن سازمان اخراج شد. این بار اما با قدرتی بیشتر به ساخت موسیقی فیلم پرداخت که حاصل این فعالیتها آثار برجسته ای مانند «هامون»، «چشم» شیطان» ، «بلندیهای صفر»، «خواهران غریب»، «بانو» ای» «ایران و سریال «قصه های مجید و چندین موسیقی فیلم دیگر است. و اما «باران عشق»؛ اثری بی کلام که بی تردید ماندگارترین و محبوبترین و شنیده شده ترین ساخته ناصر چشم آذر است. او این موسیقی را زمانی ساخت که در فضای موسیقی ایران جای خالی چنین آثاری به شدت احساس میشد. تا پیش از باران عشق» هیچ موسیقی دان ایرانی این چنین به روز و باکیفیت و پرحجم به سراغ موسیقی بی کلامی که ذائقه همه اقشار را نشانه ،بگیرد نرفته بود و «باران عشق» محصول خلاقیت و جسارت توأمان این موسیقیدان بزرگ است.
خبر درگذشت او را که شنیدم بی اختیار به یاد آن سطر از شعر مولانا افتادم که در موسیقی فیلم میخواهم زنده بمانم با خلاقیتی عجیب و کشف و شهودی شگفت آور به موسيقي كارمينا بورانا اثر كارا ارف پیوند زده است بیگاه شد بیگاه شد خورشید اندر چاه شد
شاید به این موضوعات نیز علاقه مند باشید:
